De erfrechtwetgeving van Spanje in het kort
Published by
Roger in Terreros
on
- Wat gebeurt er met uw nalatenschap volgens het Spaanse erfrecht?
- Wat Spanje anders maakt is:
- Het Spaanse vangnet: u krijgt erfgenamen, of u dat nu wilt of niet
- Heeft u een testament? Mooi. Maar hoeveel vrijheid heeft u werkelijk?
- Wat als ik geen testament heb en geen naaste familie heb?
- De moraal van het verhaal? Regel uw testament. Het is belangrijk
- Noot over regionale verschillen
- Vrijstellingen van erfbelasting in Spanje
Ontdek wie er erft, wat u zelf kan bepalen en wat niet. Van erfgenamen tot de Spaanse staat, kortom alles wat u moet weten over waar uw geld naartoe gaat.
1. Wat gebeurt er met uw nalatenschap volgens het Spaanse erfrecht?
Het is een onderwerp dat velen vermijden tot het te laat is, maar of u nu kinderen hebt of niet, u vraagt zich misschien af: wie erft mijn bezittingen als ik er niet meer ben? In Spanje is erven niet alleen een privéaangelegenheid binnen de familie, het wordt beheerst door strikte regels die de vrijheid die u heeft om te bepalen wie wat krijgt, beperken. Zelfs bij een testament reserveert de wet een deel voor zogenaamde “gedwongen erfgenamen” en dat is nog maar het begin.
2. Wat Spanje anders maakt is:
- De regels voor gedwongen erfgenamen (herederos forzosos) beperken uw vrijheid om uw nalatenschap te verdelen, zelfs als u een andersluidend testament heeft.
- De gestructureerde verdeling van de nalatenschap in legítima, mejora en libre disposición.
- Het feit dat regionale verschillen (zoals in Catalonië) de nationale wetgeving kunnen overrulen.
3. Het Spaanse vangnet: u krijgt erfgenamen, of u dat nu wilt of niet
De Spaanse wet heeft een plan voor elk scenario. Of u nu met of zonder testament overlijdt, of u nu kinderen heeft of niet, iemand erft uw nalatenschap. Artikel 661 van het Spaanse Burgerlijk Wetboek maakt het glashelder:
‘De erfgenamen volgen de overledene op door het enkele feit van overlijden in al zijn rechten en plichten.’ Dus als u kinderloos bent en zonder testament overlijdt, zullen uw bezittingen niet zomaar in het ongewisse blijven.
Spanje hanteert een strikte wettelijke volgorde voor wie uw nalatenschap erft, te beginnen met uw naaste bloedverwanten en verder naar:
- Kinderen en kleinkinderen – Als u die heeft, komen zij op de eerste plaats.
- Ouders en grootouders – Als u geen kinderen heeft, komen uw ouders als tweede aan de beurt.
- Echtgenoot/echtgenote – In deze gevallen staat uw echtgeno(o)t(e) op de derde plaats in de hiërarchie, na directe afstammelingen en ascendenten.
- Broers/zussen en neven/nichten – Als geen van de bovengenoemden bestaat, dan komen zij aan de beurt.
- De staat – Ja, als er echt niemand anders is, wordt de Spaanse overheid zelf uw erfgenaam.
4. Heeft u een testament? Mooi. Maar hoeveel vrijheid heeft u werkelijk?
Als u geen Spanjaard bent, maar in Spanje woont, is het Spaanse erfrecht van toepassing op uw nalatenschap, tenzij u in uw testament heeft bepaald dat uw nationale recht van toepassing is. Dit is uw recht onder EU-verordening 650/2012, maar het moet duidelijk in het testament worden vastgelegd. Zo niet, dan zijn de Spaanse regels voor gedwongen erfopvolging nog steeds van toepassing.
Als u in Spanje een testament opstelt, moet u de legítima respecteren, het wettelijk beschermde deel van uw nalatenschap dat naar uw wettige erfgenamen (herederos forzosos) gaat. Dat omvat kinderen, ouders of – bij hun afwezigheid – mogelijk zelfs broers en zussen. Het Spaanse erfrecht is bedoeld om naaste familieleden te beschermen, zodat u niet zomaar iemand kunt onterven zonder een zwaarwegende wettelijke reden, zelfs als een testament anders bepaalt.
Zo verdeelt de wet uw nalatenschap als er een testament is:
- Een derde (la legítima) – Dit gaat naar de legitimarissen, gelijk verdeeld. Geen discussie mogelijk.
- Een derde (tercio de mejora) – Ook voor legitimarissen, maar u bepaalt zelf wie wat krijgt. Wilt u uw moeder een groter deel geven dan uw vader? Dan doet u dat hier.
- Een derde (libre disposición) – Het wildcarddeel. Dit is het deel dat u aan iedereen kunt nalaten – een beste vriend, een buur, een hond of zelfs een goed doel. De keuze is aan u.
5. Wat als ik geen testament heb en geen naaste familie heb?
Als er geen afstammelingen, geen ascendenten, geen echtgeno(o)t(e), geen broers of zussen of neven/nichten zijn, dan, en alleen dan, grijpt de Spaanse staat in en erft de staat uw nalatenschap. Het komt zelden voor, maar het gebeurt.
6. De moraal van het verhaal? Regel uw testament. Het is belangrijk
Als u bezittingen, geld of sentimentele schatten heeft, of u nu kinderen hebt of niet, maak dan een testament. Niet omdat u morbide bent, maar omdat het u controle geeft.
Tot slot:
Of u nu alleenstaand bent, geen kinderen hebt, een ouder bent of er gewoon nog niet aan toe bent gekomen, laat het niet aan het toeval over. Maak een plan, maak een testament en zorg ervoor dat uw nalatenschap precies terechtkomt waar u dat wilt.
7. Noot over regionale verschillen
Hoewel dit artikel de regels van het Spaanse nationale erfrecht (Código Civil) uitlegt, is het belangrijk om te weten dat sommige autonome regio’s, zoals Catalonië, Navarra, Baskenland, Galicië, Aragon en de Balearen, hun eigen erfrecht hebben.
Deze kunnen van invloed zijn op de volgorde van erfgenamen en het legaat (legítima). In Catalonië bedraagt het legítima bijvoorbeeld slechts 25% van de nalatenschap. Als u in een van deze regio’s woont of er onroerend goed bezit, is het sterk aan te raden om met een lokale jurist te praten om te begrijpen wat op uw situatie van toepassing is.
8. Vrijstellingen van erfbelasting in Spanje
Uw erfgenamen weten allicht niet wat het betekent om een woning, een familiebedrijf of zelfs een levensverzekering in Spanje te erven en zullen dus nog nooit gehoord hebben over de gevreesde erfbelasting, of Impuesto de Sucesiones.
Het idee om geconfronteerd te worden met een forse rekening van de belastingdienst terwijl je te maken hebt met verlies, is genoeg om iedereen nerveus te maken. Maar hier is echt goed nieuws: onder bepaalde omstandigheden verlagen of schrappen de Spaanse autoriteiten de belasting zelfs. Laten we precies analyseren wanneer de regels in het voordeel van uw erfgenamen kunnen werken.
8.1 Erfbelasting in Spanje: Hoe je regio en familiebanden van invloed zijn op wat je betaalt
Ten eerste worden niet alle erfenissen in Spanje gelijk belast. In de afgelopen jaren hebben veel regionale overheden (comunidades autónomas) de erfbelasting voor naaste familieleden verlaagd of in sommige gevallen bijna afgeschaft. Madrid is het schoolvoorbeeld: kinderen, echtgenoten en ouders die van elkaar erven, krijgen een enorme korting van 99% op hun belastingaanslag. Als u bijvoorbeeld € 100.000 van uw moeder in Madrid erft, betaalt u slechts € 1.000 aan belasting. Erft u daarentegen van een tante in Asturië, dan is er mogelijk geen sprake van een dergelijke vrijstelling.
Kortom: hoe nauwer uw familieband met de overledene, hoe gunstiger de belasting. De Spaanse wet bevoordeelt opzettelijk de directe familie, met als doel om de huizen en bedrijven van de familie binnen de familie te houden, zonder de erfgenamen failliet te laten gaan.
8.2 Grote vrijstellingen voor gezinswoningen en bedrijven
De Spaanse belastingdienst Hacienda kan ook verrassend genereus zijn als het gaat om de gezinswoning. Als u de hoofdwoning erft van een ouder, echtgeno(o)t(e) of zelfs een huisgenoot die daar al minstens twee jaar met de overledene woont, kunt u een aantrekkelijke belastingvrijstelling krijgen, in sommige gevallen tot wel € 122.606,47 van de waarde van de woning. Dit is een enorme hulp voor families die anders misschien zouden moeten verkopen om de belasting te betalen.
Als de erfenis een familiebedrijf betreft, is er nog meer goed nieuws. Mits u zich ertoe verbindt het bedrijf minstens tien jaar te runnen, kan tot 95% van de waarde van het bedrijf worden vrijgesteld van erfbelasting. Deze regel is bedoeld om kleine en middelgrote bedrijven te ondersteunen, met name die gevestigd in het hart van de Spaanse plattelandsgemeenschappen en winkelstraten.
8.3 Spaanse nalatenschap: vrijstellingen voor levensverzekeringen en extra voordelen
Heeft uw dierbare een levensverzekering achtergelaten? In sommige regio’s kan de uitkering aan naaste familieleden gedeeltelijk belastingvrij zijn. Het addertje onder het gras? De polis moet “standaard” zijn, geen gekke dingen met buitenlandse rekeningen of ongebruikelijke voorwaarden. Elke regio heeft zijn eigen eigenaardigheden, dus het is essentieel om de lokale regels te controleren.
8.4 Wat als u niet genoeg geld heeft om de belasting te betalen?
Dit is voor velen een grote vraag. Stel, u erft een huis ter waarde van € 200.000, maar u heeft geen € 5.000 of € 10.000 over om direct aan de belastingdienst te overhandigen. Gelukkig staat de Spaanse wet erfgenamen toe om geld uit de nalatenschap te gebruiken om de rekening rechtstreeks te betalen. In de praktijk kan de bank die het geld van de overledene beheert de belasting namens u aan Hacienda betalen, voordat de rest wordt vrijgegeven. Deze praktische optie betekent dat de meeste erfgenamen geen schulden hoeven te maken of afstand hoeven te doen van hun erfenis om de zaken legaal te houden.
Hoewel de erfbelasting in Spanje nog steeds veel mensen angst inboezemt, is de realiteit dat veel erfgenamen uiteindelijk weinig of niets betalen, vooral als ze naaste familie zijn of een familiehuis of -bedrijf erven. Regionale verschillen zijn enorm en de duivel zit hem in de details. Dus als je een erfenis verwacht, of gewoon plannen voor de toekomst maakt, doe dan je huiswerk en praat met een professional.
Het Spaanse systeem is niet altijd even makkelijk te doorgronden, maar weten waar je aan toe bent, kan een erfenis van een bureaucratische hoofdpijn in een ware meevaller veranderen.
Neem contact met mij op
890-N